عایق پشم سنگ + انواع و کاربردها

پشم سنگ Rock Wool نوعی الیاف معدنی است که به عنوان عایق حرارتی و صوتی کاربرد دارد. این عایق از بازآلت (نوعی سنگ آذرین) تولید می شود که در دمای حدود 1420 درجه سانتی گراد ذوب شده و پس از فرآیندهای خاص، به الیاف بسیار نازک و درهم تنیده تبدیل می شود. پشم سنگ برای محیط هایی که احتمال بروز حریق دارند انتخابی ایده آل است و در جذب صدا و کاهش آلودگی صوتی نیز عملکرد بسیار خوبی دارد. در ادامه با این عایق معدنی بیشتر آشنا می شوید.

 

پشم سنگ (به انگلیسی: Rockwool) عایق حرارتی، صوتی و رطوبتی و نیز عایق ضد حریق با تحمل دمای ۷۵۰+ درجه سانتیگراد و نقطه ذوب ۱۳۰۰+ درجه سانتیگراد و نیز تحمل برودتی آن ۳۰- درجه سانتیگراد است. پشم سنگ^[۱] دارای ضریب انتقال حرارتی بسیار کم بوده و قدرت عایقی آن ۳۳ برابر دیوار بتونی و ۲۲ برابر دیوار آجری است. پشم سنگ از مواد اولیه معدنی مانند بازالت و دولومیت تشکیل شده است. در فرآیند تولید، این مواد معدنی ذوب شده و به صورت الیاف نازک درآمده و سپس تحت فشار و حرارت به شکل پتوهای عایق یا تخته‌های سخت فشرده می‌شود.

 

معرفی پشم سنگ

پشم سنگ ساختاری الیافی و درهم تنیده دارد. الیاف این ماده از سنگ بازآلت، دولومین (ترکیب کلسیم و منیزیم)، گاهی اوقات سرباره کوره های فولادی و مقادیری آهک برای تنظیم خواص مذاب در فرآیند الیاف سازی تشکیل شده اند. این مواد در دمای بالا ذوب شده و مواد مذاب از طریق چرخ های ریسندگی با سرعت بالا عبور داده می شوند. سپس توسط جریان هوا یا بخار قوی کشیده شده و به الیاف بسیار نازک و بلند تبدیل می شوند. برای ایجاد پیوستگی در ساختار الیاف، از رزین های فنولیک و روغن های معدنی استفاده می شود. کیفیت و نوع مواد اولیه مستقیماً بر خواص و عملکرد نهایی پشم سنگ تأثیرگذار است.

 

 

انواع پشم سنگ

پشم سنگ نوعی الیاف معدنی نازک و درهم تنیده با حفره های فراوان برای محبوس کردن هوا است که بسته به نوع کاربرد، در اشکال مختلف تولید می شود:

پشم سنگ رولی یا پتویی

این نوع پشم سنگ انعطاف پذیر و بسیار نرم است. در ضخامت های متنوع و با روکش هایی مانند کاغذ کرافت، فویل آلومینیومی یا توری سیمی تولید شده و برای عایق کاری سطوح وسیع و مسطح مناسب است.

پشم سنگ تخته ای یا پانلی

پشم سنگ تخته ای به صورت فشرده و در ابعاد و ضخامت های مشخص تولید می شود. این نوع عایق دارای چگالی بیشتری نسبت به نوع رولی بوده و برای محیط هایی که مقاومت فشاری اهمیت دارد، کاربرد دارد.

پشم سنگ فله ای

پشم سنگ فله ای ساختاری منسجم ندارد و هیچ ماده چسبنده ای در تولید آن استفاده نمی شود. این نوع برای پر کردن درزها، گوشه ها و فضاهایی با دسترسی سخت مورد استفاده قرار می گیرد.

پشم سنگ لوله ای

این نوع پشم سنگ به شکل لوله های پیش ساخته در قطرهای مختلف تولید می شود و برای عایق کاری لوله های تاسیساتی کاربرد دارد.

 

ویژگی های پشم سنگ

پشم سنگ دارای ویژگی هایی است که آن را برای عایق کاری حرارتی، صوتی و ایمنی در صنایع مختلف مناسب کرده است:

کاهش انتقال حرارت

وجود حفره های هوا در ساختار الیاف این عایق باعث کاهش ضریب انتقال حرارت می شود و از اتلاف انرژی جلوگیری می کند.

عایق صوتی

ساختار الیافی درهم تنیده پشم سنگ امواج صوتی را جذب کرده و مانع انتقال صدا به محیط اطراف می شود.

مقاوم در برابر آتش

این عایق به دلیل ماهیت معدنی خود در برابر شعله بسیار مقاوم است و تحمل دمای تا 750 درجه سانتی گراد را دارد.

پایداری شیمیایی

این عایق در برابر مواد شیمیایی، خورنده ها و حلال ها مقاومت بالایی دارد و خواص فیزیکی خود را حفظ می کند.

مقاوم در برابر رشد حشرات و قارچ

پشم سنگ ساختاری غیرارگانیک دارد، به همین دلیل محیط مناسبی برای رشد حشرات، قارچ ها و باکتری ها نیست.

ماندگاری بالا

در صورت نصب صحیح و نگهداری اصولی، پشم سنگ می تواند بیش از 50 سال عمر مفید داشته باشد.

نصب آسان و سریع

این محصول به دلیل انعطاف پذیری بالا، به راحتی قابل برش و نصب است.

قابل بازیافت

پشم سنگ یک عایق سازگار با محیط زیست است و امکان بازیافت آن وجود دارد.

 

معایب پشم سنگ

پشم سنگ همانطور که گفته شد دارای مزایای فراوانی است که آن را به یک عایق ایده آل در صنایع مختلف تبدیل کرده است. ولی این محصول دارای معایبی می باشد که دانستن آن ها برای خرید و انتخاب پشم سنگ دارای اهمیت است. از مهم ترین معایب پشم سنگ موارد زیر را می توان نام برد:

ایجاد حساسیت پوستی و تنفسی

در صورت تماس مستقیم با این ماده در هنگام نصب و جابجایی، احتمال ایجاد حساسیت پوستی و تنفسی وجود دارد.

کاهش ضخامت و فشردگی در اثر فشار

در صورت ایجاد فشار، ممکن است پشم سنگ ضخامت و فشردگی خود را از دست بدهد و خواص عایق بندی آن کاهش پیدا کند.

قیمت بالا نسبت به عایق های دیگر

قیمت این عایق نسبت به عایق پشم شیشه گران تر است.

وزن سنگین

پشم سنگ نسبت به دیگر عایق ها و فوم ها دارای چگالی بیشتر و از وزن بالایی برخوردار است.

جذب رطوبت در صورت استفاده نکردن از مواد آب گریز

به علت وجود حفره های هوایی زیاد در ساختار پشم سنگ، رطوبت و آب به راحتی به بافت آن نفوذ می کند و باعث کاهش استحکام آن در مقابل رطوبت می شود.

محدودیت استفاده

به دلیل شکل الیافی پشم سنگ، برای برخی کاربردهای خاص که نیاز به مقاومت فشاری بالا یا سطح صاف دارند، این محصول مناسب نمی باشد.

 

 

کاربرد پشم سنگ

پشم سنگ یک عایق چندمنظوره با خواص کاهش انتقال حرارت، ضدحریق و جذب صدا است که آن را به انتخابی مناسب برای بیشتر صنایع تبدیل کرده است. در ادامه با کاربردهای این ماده آشنا خواهید شد:

• ساختمان سازی: برای عایق کردن سقف، کف، دیوارهای سوله و سازه های صنعتی و ساختمانی
• تولید ساندویچ پانل
• صنایع پتروشیمی و پالایشگاه ها: عایق بندی لوله ها، مخازن و تجهیزات در دماهای مختلف
• عایق بندی تجهیزات صنعتی: لوله ها، دیگ های بخار، مخازن، تانکرهای حمل مواد سرد و گرم
• صنایع دریایی: عایق بندی کشتی ها و سکوهای نفتی در برابر حرارت و صوت
• عایق بندی گلخانه ها: برای حفظ دما و کاهش اتلاف انرژی
• صنعت حمل ونقل: عایق بندی تانکرهای حمل قیر و مواد نفتی، عایق صوتی واگن های قطار و اتوبوس
• عایق بندی صوتی: استودیوها، سالن های کنفرانس، سینماها

عایق پشم سنگ به علت خواصی که دارد، در هر صنعتی که نیاز به مقاومت حرارت، صدا و ایمنی در برابر حریق باشد، استفاده می شود.

 

مقایسه پشم سنگ، فوم پلی یورتان و پلی استایرن

پشم سنگ، فوم پلی یورتان و پلی استایرن برای عایق بندی در صنایع بسیار استفاده می شوند و دارای خواص و ویژگی های متفاوتی هستند. برخی از تفاوت های آن ها به شرح زیر است:

ویژگی	پشم سنگ	پلی استایرن	پلی یورتان
عایق حرارتی	کاهش انتقال حرارت پایین	ضریب انتقال حرارت متوسط	کاهش انتقال حرارت بهتر نسبت به پلی استایرن
عایق صوتی	کاهش انتقال صدا بالا	ضعیف در انتقال صدا	متوسط
ضد حریق	ضد حریق، آتش نمی گیرد	قابل اشتعال	دیرسوز، مانع گسترش آتش
مقاومت در برابر رطوبت	جذب رطوبت دارد	مقاوم در برابر رطوبت	مقاوم در برابر رطوبت
وزن	چگالی بالا، وزن سنگین	وزن سبک	وزن سبک
نصب	نصب دشوارتر	نصب سریع و آسان	نصب سریع و راحت
قیمت	گران تر از پشم شیشه	ارزان تر از پلی یورتان	گران تر از بقیه

 

پشم سنگ و ساندویچ پانل

ساندویچ پانل ها از سه لایه اصلی تشکیل شده اند که شامل دو ورق فلزی (از جنس گالوانیزه، آلوزینک یا آلومینیوم) در طرفین و یک لایه عایق در میان آن ها می باشد. لایه میانی می تواند از جنس فوم پلی یورتان، فوم پلی استایرن، پشم شیشه یا پشم سنگ باشد. در این بخش به بررسی ساندویچ پانل پشم سنگ می پردازیم.

ساندویچ پانل سقفی و ساندویچ پانل دیواری با هسته پشم سنگ، از رایج ترین انواع این محصول هستند. البته باید توجه داشت که به دلیل مقاومت پایین پشم سنگ در برابر رطوبت، استفاده از آن در پانل های سردخانه ای و کلین روم ها توصیه نمی شود.

از جمله مزایای ساندویچ پانل با هسته پشم سنگ می توان به موارد زیر اشاره کرد: عایق حرارتی مؤثر، مقاومت در برابر آتش، پایداری مکانیکی، قیمت مناسب، مقاومت در برابر رشد حشرات و قابلیت بازیافت.

 

 

نصب پشم سنگ

نصب و اجرای پشم سنگ بسته به نوع محصول (رولی، تخته ای، لوله ای یا فله ای) و محل استفاده (سقف، دیوار، کف، لوله و…) متفاوت است. مراحل نصب پشم سنگ شامل موارد زیر می شود:

زیرسازی

برای نصب پشم سنگ در سقف و دیوار، ابتدا باید زیرسازی مناسب با پروفیل فلزی یا چوبی انجام شود.

برش پشم سنگ

پشم سنگ رولی را می توان روی سطح صاف باز کرده و با کاتر برش داد. برای نوع تخته ای به ابزارهایی مانند اره یا کاتر ضخیم نیاز است.

نصب پشم سنگ در دیوار

در دیوار، باید پشم سنگ را بین پروفیل ها قرار داد تا فضای خالی باقی نماند. برای تثبیت، می توان از چسب عایق، بست مکانیکی یا توری استفاده کرد.

نصب پشم سنگ در سقف

پس از زیرسازی، لازم است عایق با توری مهار شود تا از افتادن آن جلوگیری شود.

نصب پشم سنگ در کف

در کف، پشم سنگ باید روی سطح صاف پهن شده و سپس با پوشش مناسب پوشانده شود. در پایان، تمام درزها با نوارچسب مخصوص عایق پوشانده شوند تا عملکرد عایق کاری کامل گردد.

نکات مهم هنگام نصب پشم سنگ

در هنگام نصب پشم سنگ رعایت برخی نکات فنی و ایمنی بسیار اهمیت دارد تا عملکرد عایق به درستی حفظ شده و در طول زمان دچار افت کیفیت نشود. پیش از هر چیز، استفاده از تجهیزات ایمنی مانند دستکش، ماسک تنفسی و عینک محافظ الزامی است؛ چراکه الیاف معدنی عایق ممکن است باعث تحریک پوست و دستگاه تنفسی شود. همچنین باید از وارد کردن فشار بیش ازحد به عایق خودداری کرد، زیرا این فشار می تواند موجب کاهش فشردگی و در نتیجه تضعیف خاصیت عایق حرارتی و صوتی آن گردد.

در محیط هایی که در معرض رطوبت هستند، تنها باید از نوعی پشم سنگ استفاده شود که دارای خاصیت آب گریزی یا پوشش محافظتی مانند فویل آلومینیوم باشد، تا از نفوذ آب به بافت عایق جلوگیری شود. نهایتاً، باید اطمینان حاصل شود که پشم سنگ در محل نصب به درستی مهار شده باشد. در غیر این صورت، با گذشت زمان امکان جابه جایی یا افتادگی عایق وجود دارد که می تواند عملکرد آن را مختل کند و باعث اتلاف انرژی شود.

 

قیمت پشم سنگ

با توجه به نوسانات بازار، امکان ارائه قیمت ثابت برای پشم سنگ وجود ندارد. قیمت نهایی این محصول به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه بررسی می کنیم:

عوامل مؤثر بر قیمت پشم سنگ

• نوع پشم سنگ: شامل رولی، تخته ای، فله ای و لوله ای که هرکدام قیمت متفاوتی دارند.
• ضخامت: ضخامت بالاتر به معنای قیمت بالاتر است.
• چگالی: هرچه دانسیته بالاتر باشد، قیمت نیز افزایش می یابد.
• روکش: پشم سنگ با روکش هایی مانند کاغذ کرافت، فویل آلومینیومی یا توری فلزی عرضه می شود که هر کدام بر قیمت تأثیر می گذارند.
• برند و کیفیت: برندهای معتبر معمولاً محصولات را با قیمت بالاتری عرضه می کنند.

برای دریافت قیمت به روز و مشاوره تخصصی، با کارشناسان شرکت سازه پوشش ماموت تماس بگیرید.

 

جمع بندی

پشم سنگ با ساختار الیافی و معدنی حاصل از سنگ بازالت، به عنوان یک عایق حرارتی، صوتی و ضدحریق در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این ویژگی ها آن را به انتخابی مناسب در پروژه های ساختمانی، صنعتی و پتروشیمی تبدیل کرده است. جهت دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر، با مشاوران شرکت سازه پوشش ماموت در ارتباط باشید.

 

سوالات متداول

۱. آیا پشم سنگ ضد آب است و می توان از آن در محیط های مرطوب استفاده کرد؟

خیر، پشم سنگ ذاتاً خاصیت ضدآب ندارد و در محیط های مرطوب ممکن است عملکرد عایقی آن کاهش یابد یا ساختار آن آسیب ببیند. با این حال، برخی انواع پشم سنگ با پوشش های ضد آب یا خاصیت آب گریزی تولید می شوند که برای محیط های مرطوب مناسب تر هستند. در این شرایط، استفاده از نوع آب گریز یا همراه با روکش فویل آلومینیوم پیشنهاد می شود.

۲. چه تفاوتی بین پشم سنگ و پلی یورتان در ساندویچ پانل ها وجود دارد؟

پشم سنگ نسبت به پلی یورتان مقاومت حرارتی و ضدحریق بالاتری دارد و در برابر آتش کاملاً نسوز است. اما پلی یورتان عایق حرارتی بهتری بوده و مقاومت بیشتری در برابر رطوبت دارد. به همین دلیل، پشم سنگ برای فضاهای صنعتی با ریسک آتش سوزی بالا و پلی یورتان برای فضاهایی با نیاز به عایق کاری حرارتی و رطوبتی ترجیح داده می شوند.

۳. آیا ساندویچ پانل با هسته پشم سنگ قابل بازیافت است؟

بله، پشم سنگ یکی از معدود عایق هایی است که قابلیت بازیافت دارد. به دلیل ساختار معدنی و الیافی آن، پس از پایان عمر مفید در ساختمان یا تأسیسات، می توان آن را بدون آسیب به محیط زیست بازیافت کرد. این ویژگی، پشم سنگ را به گزینه ای پایدار و دوستدار محیط زیست تبدیل کرده است.

۴. بهترین روش برای نصب پشم سنگ در دیوار چیست؟

در نصب پشم سنگ دیواری باید ابتدا زیرسازی با پروفیل انجام شود. سپس عایق را به گونه ای درون پروفیل ها قرار دهید که تمام فضای خالی را پوشش دهد. برای تثبیت، استفاده از چسب مخصوص عایق، توری نگهدارنده یا بست مکانیکی توصیه می شود. در پایان، تمام درزها باید با نوارچسب عایق بسته شوند تا از کاهش کارایی عایق جلوگیری شود.