پرش به محتوا 
پشم شیشه یک نوع عایق دمایی و صوتی است که از مذاب شدن شیشه های دورریز به همراه ماسه و رزین، در دمای بسیار بالا به صورت الیاف نازک و درهم تنیده مانند پشم تولید می شود.
پشم شیشه در زبان انگلیسی به fiberglass, rockwool, glass wool اطلاق میشود. پشم شیشه از انواع الیاف معدنی است که در واقع پشم شیشه نوعی عایق حرارتی صوتی میباشد که متشکل از مواد بازیافت شده از شیشه ذوب شده همراه با مقداری ماسه معمولی و رزین است. الیاف پشم شیشه بسیار کوچک و ریز است وسوزنی شکل می باشد. یک رول از پشم شیشه معادل حداقل 10 بطری شیشه بازیافتی است. پشم شیشه به صورت رشته های پشم شیشه یا شیشه ای تولید می شود و شامل الیاف استوانه ای نسبتا کوتاه طولی است. اصطلاح پشم نیز مترادف با فیبر بازیافتی یا ضعیف شده میباشد.
ساختار پشم شیشه
پشم شیشه که از ذوب شدن شیشه و مواد معدنی دیگر مانند ماسه و رزین در دمای بسیار بالا به دست می آید، یک نوع عایق معدنی محسوب می شود. ساختار تشکیل دهنده آن، دلیل اصلی خاصیت عایق حرارتی و صوتی پشم شیشه است.
مواد اولیه پشم شیشه
الیاف شیشه:
خرده شیشه به همراه ماسه (سیلیس)، آهک و بوراکس در دمای بالای 1450 درجه سانتی گراد ذوب می شود و از طریق روش هایی مانند دمیدن هوای فشرده یا چرخاندن در سانتریفیوژهای پرسرعت، به الیاف بسیار نازکی تبدیل می شود که شبیه پشمک هستند.
حفره های هوا:
بین الیاف شیشه فضاهای خالی زیادی وجود دارد که هوا درون آن ها محبوس می شود. این حفره ها عملکرد عایق حرارتی و صوتی ایجاد کرده و از انتقال گرما جلوگیری می کنند. هرچه تعداد این حفره ها بیشتر باشد، قدرت عایق بودن پشم شیشه نیز افزایش می یابد.
چسب:
برای حفظ ساختار الیاف نازک درهم تنیده و ایجاد پایداری مقاومتی و مکانیکی، از چسب رزین ترموست استفاده می شود. این چسب هنگام فرآیند تولید به الیاف اسپری شده و در دمای مشخصی پخته می شود تا به الیاف شیشه متصل شود و پشم شیشه را به شکل رول یا تخت شکل دهد. نوع و مقدار چسب، بر ویژگی هایی مانند مقاومت فشاری، مقاومت در برابر رطوبت و دانسیته تاثیر می گذارد.
انواع پشم شیشه
پشم شیشه که یک ماده عایق است، از ذوب شدن شیشه و تبدیل آن به الیاف نازک تشکیل می شود. در فرآیند تولید، مواد اولیه ای مانند ماسه، آهک، بوراکس و فلدسپات در دمای بالا ذوب شده و از طریق روزنه هایی با سرعت بالا عبور می کنند تا الیاف شیشه شکل بگیرد. سپس این الیاف با مواد افزودنی دیگر به شکل پشم شیشه در انواع مختلف تبدیل می شوند، از جمله:
پشم شیشه پتویی:
این نوع پشم شیشه به صورت رول و انعطاف پذیر است و برای عایق بندی سطح های وسیع مانند سقف ها و دیواره ها کاربرد دارد.
پشم شیشه تخته ای:
پشم شیشه تخته ای دارای دانسیته و ضخامت بالاست و برای ساخت پانل و عایق بندی سطح های صاف به کار می رود. این نوع پشم شیشه در برابر ضربه مقاوم تر است.
پشم شیشه لوله ای:
به شکل لوله های پیش ساخته عرضه می شود و برای عایق کاری لوله ها در تاسیسات و صنایع مختلف مناسب است.
پشم شیشه فله ای:
این نوع به صورت خردشده بوده و برای پر کردن فضاهایی که دسترسی به آن ها دشوار است استفاده می شود.
تفاوت اصلی بین انواع پشم شیشه، در شکل ظاهری، ضخامت، چگالی و نوع کاربرد آن ها می باشد.
ویژگی های کلیدی پشم شیشه
این ماده به عنوان یک عایق پرکاربرد، ویژگی های بسیاری دارد که در بیشتر صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین ویژگی های پشم شیشه عبارتند از:
عایق دمایی:
ساختار کلی پشم شیشه با وجود فیبری بودن و حفره های هوایی در بین الیاف آن، انتقال دما را کاهش داده و باعث کاهش مصرف انرژی می شود.
عایق صوتی:
ساختار فیبری و حفره های بین الیاف شیشه باعث جذب صدا می شود و از انتقال صدا و آلودگی صوتی بین فضاها جلوگیری می کند. عملکرد خوبی برای کاهش آلودگی صوتی دارد.
ضد حریق:
پشم شیشه از الیاف معدنی به دست می آید که ذاتاً غیرقابل اشتعال هستند. هنگام تماس با آتش شعله ور نمی شوند و دود ایجاد نمی کنند.
مقاوم در برابر رشد حشرات موذی و میکروب ها:
به دلیل ساختار معدنی، عایق پشم شیشه برای رشد میکروب و حشرات موذی محیطی مناسب نیست.
مقاومت شیمیایی:
پشم شیشه در تماس با بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم است، ولی در برابر اسیدهای قوی آسیب پذیر می باشد.
وزن سبک:
پشم شیشه دارای وزن سبک و کمی است و همین ویژگی حمل و نقل و نصب آن را سریع و آسان می کند.
انعطاف پذیری:
به راحتی قابل شکل دهی است و می توان آن را به ابعاد دلخواه برش داد.
پایداری مکانیکی:
در برابر تغییرات دمایی دارای مقاومت و استحکام است.
قیمت اقتصادی:
نسبت به دیگر عایق ها، قیمت مناسب و به صرفه ای دارد.
قابل بازیافت:
به دلیل معدنی بودن الیاف این ماده، این عایق قابل بازیافت است و برای محیط زیست خطری ندارد.
صرفه جویی در انرژی:
با توجه به خاصیت عایق دمایی، استفاده از پشم شیشه باعث کاهش مصرف انرژی می شود.
مزایای ساندویچ پانل با عایق پشم شیشه
استفاده از پشم شیشه در ساندویچ پانل باعث بهبود ویژگی های عملکردی آن می شود. مزایای این نوع پانل عبارت است از:
- مقاوم در برابر حریق
- مقاوم در برابر گرما و سرما
- پایداری مکانیکی بالا
- وزن سبک
- حمل و نقل آسان
- نصب سریع
- قیمت مناسب
معایب پشم شیشه
همان طور که پشم شیشه دارای ویژگی ها و خصوصیات عالی است، در عین حال معایبی نیز دارد که دانستن آن ها برای انتخاب این عایق ضروری است. از معایب پشم شیشه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جذب رطوبت:
با توجه به وجود حفره های هوا در این ماده، جذب آب و رطوبت به راحتی در آن نفوذ می کند. بنابراین برای محیط های مرطوب مناسب نمی باشد.
ایجاد حساسیت:
به دلیل الیاف ریز شیشه در ساختار این متریال، ممکن است باعث تحریک پوست، چشم و سیستم تنفسی شود. به همین دلیل هنگام نصب، استفاده از لوازم ایمنی ضروری است.
کاهش ضخامت در اثر فشار:
در اثر فشار ممکن است ضخامت این محصول کاهش یابد و این موضوع بر عملکرد عایق کاری آن تأثیر بگذارد.
مقایسه فوم و پشم شیشه
انواع فوم و پشم شیشه دو نوع عایق متفاوت می باشد. ساختارویژگی های گوناگونی دارند. به طوریک ماده بایکدیگراستفاده نمی شوند. ممکن است دربرخی کارها یا محصولات ازاین دوعایق به صورت جداگانه کنارهم استفاده شود.
برای مقایسه فوم و پشم شیشه جدول زیر را مشاهده نمایید.
| ویژگی | فوم پلی استایرین/ فوم پلی یورتان | پشم شیشه | |
| جنس ماده | مواد پتروشیمی و نفتی | از الیاف بسیار نازک شیشه | |
| ساختار | سلول بسته / باز | الیافی و پنبه ای | |
| عایق | بسته به نوع فوم / عالی | مقاومت پایین | |
| عایق صوتی | خوب در سلول های باز | پایین | |
| مقاومت رطوبتی | عالی / در سلول های بسته | مقاومت پایین | |
| پایداری مکانیکی | خوب | کم | |
| نصب | آسان | نیاز به دقت | |
| قیمت | گران | ارزان | |
| طول عمرو ماندگاری | بالا | در محیط های مرطوب پایین | |
پشم شیشه و ساندویچ پانل
این ماده یکی از عایق هایی است که در تولید ساندویچ پانل پشم شیشه به عنوان لایه میانی یا هسته مرکزی کاربرد دارد. ساندویچ پانل ها دارای ساختار لایه ای هستند که از دو لایه بیرونی فلزی (گالوانیزه، آلوزینک یا آلومینیوم) و یک لایه میانی تشکیل شده اند. این لایه میانی می تواند از مواد مختلفی مانند پشم شیشه، پشم سنگ، پلی یورتان یا پلی استایرن باشد.
نقش این ماده در هسته ساندویچ پانل ایجاد عایق حرارتی، عایق صوتی، مقاومت در برابر آتش، و مقاومت شیمیایی یا بهداشتی است.
انواع ساندویچ پانل با هسته پشم شیشه
ساندویچ پانل هایی که از پشم شیشه به عنوان هسته استفاده می کنند در مدل های مختلف تولید می شوند که شامل موارد زیر است:
- ساندویچ پانل دیواری با عایق پشم شیشه
- ساندویچ پانل سقفی با عایق پشم شیشه
- ساندویچ پانل ضدحریق با عایق پشم شیشه
- ساندویچ پانل سردخانه ای و کلین روم با عایق پشم شیشه
کاربردهای عایق پشم شیشه
به دلیل ساختار منحصر به فرد و ویژگی های فنی عالی، پشم شیشه در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد. مهم ترین کاربردهای آن عبارتند از:
- تولید ساندویچ پانل
- پوشش سقف های شیروانی
- پوشش سازه ها و سوله های صنعتی، کارخانه ها و انبارها
- ساخت مدارس، بیمارستان ها، و ساختمان های پیش ساخته
- عایق کاری تاسیسات ساختمانی
- عایق کاری لوله ها در صنایع پتروشیمی و نفت و گاز
قیمت پشم شیشه
به دلیل نوسانات بازار و عوامل متعدد، امکان اعلام قیمت دقیق برای این ماده وجود ندارد. قیمت نهایی این عایق به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
عوامل موثر بر قیمت پشم شیشه
- نوع پشم شیشه: شامل انواع رولی، تخت، فله ای و لوله ای که هرکدام قیمت متفاوتی دارند.
- ضخامت: پشم شیشه در ضخامت های مختلف از 1 تا 2 اینچ تولید می شود. هرچه ضخامت بیشتر باشد، قیمت بالاتر می رود.
- چگالی: چگالی یا دانسیته نقش مهمی در مقاومت پشم شیشه دارد. دانسیته های معمول 10، 12 و 16 کیلوگرم بر مترمکعب است و دانسیته بیشتر قیمت بیشتری دارد.
- نوع روکش: شامل روکش کرافت، فویل آلومینیوم یا بدون روکش. نوع روکش در تعیین قیمت مؤثر است.
- برند و کیفیت: برندهای معتبر و تولیدکنندگان با کیفیت، محصولات خود را با قیمت بالاتری عرضه می کنند.
برای دریافت قیمت دقیق و به روز این ماده، با کارشناسان ما در شرکت سازه پوشش دنیای ماموت تماس بگیرید.
نتیجه گیری
پشم شیشه یک عایق مؤثر با ویژگی هایی مانند مقاومت حرارتی، صوتی و ضد حریق است. این متریال در ساخت ساندویچ پانل ها، پوشش سازه های صنعتی، عایق کاری تأسیسات و بسیاری از پروژه های ساختمانی و صنعتی کاربرد دارد. استفاده از پشم شیشه موجب صرفه جویی در انرژی، افزایش ایمنی و بهبود عملکرد حرارتی سازه می شود.
سوالات متداول
۱. آیا ساندویچ پانل با عایق پشم شیشه ضد حریق است؟
بله، این ماده به صورت طبیعی خاصیت غیرقابل اشتعال دارد. این عایق هنگام تماس با آتش شعله ور نمی شود و دود سمی تولید نمی کند. بنابراین ساندویچ پانل هایی که دارای هسته پشم شیشه هستند، در برابر حریق بسیار مقاوم اند و برای فضاهای حساس به ایمنی آتش مانند انبارها، سالن های صنعتی و کلین روم ها انتخابی ایده آل محسوب می شوند.
۲. پشم شیشه چه تفاوتی با سایر عایق ها در ساندویچ پانل دارد؟
مهم ترین تفاوت این ماده با سایر عایق ها (مثل پلی یورتان یا پلی استایرن) در مقاومت حرارتی و صوتی بالا، وزن سبک و خاصیت ضد حریق آن است. در حالی که برخی عایق ها مانند پلی یورتان در برابر حریق ضعیف هستند، پشم شیشه به دلیل ساختار معدنی خود ایمنی بیشتری را فراهم می کند. البته در برابر رطوبت حساس تر است و باید در محل های خشک استفاده شود یا با روکش محافظ نصب گردد.
۳. چگالی پشم شیشه چه تأثیری در عملکرد ساندویچ پانل دارد؟
چگالی (دانسیته) پشم شیشه به معنای میزان فشردگی الیاف آن است و تأثیر مستقیم بر مقاومت مکانیکی، صوتی و حرارتی پانل دارد. چگالی های بالاتر (مثل 16 کیلوگرم بر مترمکعب) عایق بندی بهتری فراهم می کنند ولی قیمت بالاتری نیز دارند. انتخاب چگالی مناسب باید با توجه به نوع کاربرد و نیاز پروژه انجام شود.
۴. آیا پشم شیشه برای محیط زیست مضر است؟
خیر. پشم شیشه از الیاف معدنی تولید می شود و قابل بازیافت است. همچنین در فرآیند تولید آن نسبت به برخی عایق های شیمیایی، آلودگی کمتری به محیط وارد می شود. البته در هنگام نصب باید موارد ایمنی رعایت شود تا از تماس مستقیم با پوست یا استنشاق ذرات ریز جلوگیری گردد.
مطالعه بیشتر: wikipedia
